|
|
Dit is de thema nieuwsbrief over de patrijs van Natuurrijk Limburg. U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u via Natuurrijk Limburg zich inzet voor o.a. de patrijs middels het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), of omdat u zich hebt aangemeld voor ontvangst van deze nieuwsbrief via onze website.
|
|
|
Vorige winter (2020/2021) zijn in Ospel weer patrijzen gezenderd voor onderzoek naar hun terreingebruik. In het onderzoeksgebied van 2500 ha liggen veel ANLb percelen. Door jaarlijks een aantal patrijzen te zenderen probeert Natuurrijk Limburg beter zicht te krijgen op de betekenis van ANLb percelen voor deze sterk bedreigde boerenlandvogel.
|
|
|
11 Terugvangsten
We hebben maar liefst 11 patrijzen terug kunnen vangen van de 25 die een jaar eerder gezenderd zijn. Naast de 11 teruggevangen vogels zijn 14 nieuwe patrijzen gezenderd.
|
Ook patrijzen gekleurringd
Dit jaar zijn naast de 25 zenderpatrijzen ook 31 patrijzen gekleurringd. Zo waren we in staat het terreingebruik van nog meer patrijzen in kaart te brengen.
|
Populatieontwikkeling Ospel
In Ospel kijken we niet alleen naar gezenderde en gekleurringde patrijzen. De totale Ospelse patrijzenpopulatie wordt al sinds 2014 nauwkeurig gevolgd. In het voorjaar tellen we de broedparen, in augustus de kuikens en het totale aantal patrijzen. Het is gebruikelijk dat jaarlijks 40%-60% van de patrijzenpopulatie verdwijnt c.q. sterft in de periode oktober-april. Dit is ook goed terug te zien in de telresultaten. Vooral tijdens de paarvorming vanaf januari zijn patrijzen kwetsbaar. Om een partner en een territorium te verwerven moeten de vogels zich duidelijk manifesteren wat grote risico’s met zich mee brengt.
|
Populatiegegevens patrijs in onderzoeksgebied Ospel (2500 ha).
|
|
Predatie
We zijn het onderzoeksjaar 2021 gestart met 16 gezenderde hennen en 9 hanen. In januari 2022 leven nog maar 6 zendervogels waarvan slechts 1 hen.
|
Zes hennen zijn voorjaar 2021 gepredeerd: 4 door een vos, 2 door een roofvogel. In de zomer zijn 3 hennen gepakt: 1 door een sperwer, 1 door een onbekend zoogdier en 1 door een steenmarter. Verder zijn van 3 hennen resten gevonden waar niets meer uit af te leiden viel over de doodsoorzaak. En 3 hennen zijn compleet uit beeld verdwenen. Predatiedruk op hennen is dus hoog.
|
Daling broedparen
Na de gestage toename de afgelopen jaren hadden daalde dit jaar het aantal broedparen in Ospel. Vorig jaar begonnen we met 71 broedparen. Ook dit jaar zouden we waarschijnlijk rond de 70 zijn uitgekomen zijn…… ware het niet dat we begin februari getrakteerd werden op een zeer heftige winterweek met vorst overdag en een sneeuwdek. Dit heeft de aantallen zo vlak voor het broedseizoen flink uitgedund.
|
|
|
Gezenderde hen (links) met haan op 11 februari 2021. (JvdK)
|
Slecht jaar
Omdat naast de daling van het aantal broedparen ook het broedsucces in 2021 veel lager was kunnen we spreken van een slecht jaar voor de Ospelse patrijzen.
|
Gebruiken patrijzen de ANLb vogelakkers?
Net als vorig jaar zien we dat patrijzen de vogelakkers vooral gebruiken als vluchtdekking in herfst en winter. Vanaf oktober-november, nadat alle gewassen van het veld zijn, zoeken de patrijzen de nabijheid van de vogelakkers op. De akkers zijn dan ware paradijsjes in het verder leeggeruimde landschap. In november troffen we in ieder geval bij 4 vogelakkers een patrijzenfamilie, zie onderstaand filmpje:
|
|
|
Verder zien we - ook in de zomer - een veelheid aan andere boerenlandsoorten in de vogelakkers, variërend van kieviten met jongen in de nog kale opnieuw ingezaaide stukken, tot fazanten, reeën, en massa’s zangvogels in de hoger begroeide delen. Torenvalken, blauwe kiekendieven, buizerds, en rans- en kerkuilen komen af op het grote muizenaanbod. Met als kers op de taart in najaar en voorjaar soms een smelleken op doortrek. Dit prachtige kleine valkje is een echte specialist in het vangen van kleine vogeltjes. Bijzonder zijn ook de grote groepen ringmussen bij een aantal akkers.
|
Weidevogelpercelen aantrekkelijk
‘s Zomers lijken de ANLb weidevogelhooilanden meer in trek bij de patrijzen dan de vogelakkers. In en rond deze hooilanden vonden we de afgelopen jaren veel paren met kuikens.
|
Stekelstruwelen
In het onderzoeksgebied worden door de gemeente Nederweert steeds meer stekelstruwelen aangelegd. Een mooie ontwikkeling. Struwelen met hondsroos, sleedoorn en meidoorn zijn van groot belang als vlucht- en broeddekking voor patrijzen. Een fijnmazig netwerk van struwelen is nodig om patrijzen - overlevingskansen te geven in de huidige grootschalige landbouwgebieden waar het voor predatoren (te) makkelijk is om toe te slaan.
|
|
|
|
Pas aangelegd stekelstruweel in Ospel.
|
Tot zover weer het patrijzennieuws uit Ospel.
|
|