Broedsucces voor weidevogels in Nederweert
ondanks droogte!
Vorig jaar was een absoluut dieptepunt voor de Nederweerter weidevogels. Voor het eerst in de geschiedenis vloog geen enkel gruttojong uit in de gemeente Nederweert.
En waarschijnlijk in heel Limburg. Dit jaar zijn er gelukkig wel weer een aantal jonge grutto’s groot geworden. Minstens 3 stuks, bij drie gruttoparen. Dat lijkt niets maar is voor grutto’s een geweldig resultaat. Omdat grutto’s heel oud kunnen worden hoeven ze jaarlijks maar relatief weinig jongen groot te krijgen om de populatie stabiel te houden. Per gruttopaar 0,6 kuiken is daarvoor al genoeg.
Een klein succesje
Eigenlijk is het te triest voor woorden dat we het in Nederland voor elkaar hebben gekregen dat zelfs dat al niet meer lukt. Het steeds intensiever wordende landgebruik geeft ze geen kans meer. Via het ANLb in Nederweert krijgen weidevogels nog wel een kans. Met gelukkig dit jaar weer een klein succesje dus. Ook bij de wulpen, scholeksters en kieviten zijn dit jaar weer wat jongen gezien. De overvloedige regen begin mei bleek net genoeg om het voedselaanbod in de droge periode daarna op peil te houden.
foto: Jonge grutto die net kan vliegen.
Andere boerenlandvogels lijken het ook beter te doen
Met andere boerenlandvogels zoals patrijzen, fazanten en roodborsttapuiten lijkt het ook beter dit jaar. De oproep van de gemeente Nederweert om geen bermen te maaien lijkt zijn vruchten af te werpen. Wel is er door de droogte een ander gevaar bij gekomen. Het massale beregenen van landbouwgewassen leidt er toe dat complete nesten wegspoelen. Niet alleen op landbouwpercelen maar ook uit gemeentebermen en bomen langs de wegen. In een andere Limburgse gemeente is al vastgesteld dat een compleet buizerdnest met jongen en al uit een eik is geblazen. Gelukkig viel er de afgelopen periode weer wat regen.
Het gaat al langer goed met de Ospelse patrijzen
De afgelopen jaren hebben we vastgesteld dat het prima gaat met de patrijzen in Ospel, zie grafiek. Naast de ca 130 ha weidevogelbeheerpercelen waar het gras pas na 1 juli gemaaid wordt ligt er sinds 2016 ook 50 ha vogelakkerbeheer in Ospel. Blijkbaar werkt dit voor de patrijs goed.
Zenderonderzoek patrijs
Sinds 2019 zijn jaarlijks 10 tot 20 patrijzen gezenderd om vast te stellen in hoeverre ze daadwerkelijk gebruik maken van de vogelakkers en weidevogelhooilanden. Wat blijkt? De gezenderde vogels maken ‘s zomers gebruik van de hooilanden maar nauwelijks van de vogelakkers. In de winter zitten de kluchten wel graag in de buurt van vogelakkers maar nauwelijks in de akkers zelf.
53 broedparen in het 2500 ha grote onderzoeksgebied
De patrijzen doen het dus goed, dit voorjaar weer 53 broedparen in het 2500 ha grote onderzoeksgebied, maar hoe zit het nou? Waarom doen ze het goed? We zien in het voorjaar regelmatig koppels bij vogelakkers maar ze lijken er nauwelijks in te broeden. De afgelopen 4 jaar hebben we nestlocaties van totaal 54 patrijzen kunnen vaststellen: 39 nestlocaties van gezenderde patrijzen en 15 van niet gezenderde.
Nestlocaties van patrijzen
De helft van de nestlocaties was in een berm en de rest v.n. in graan, grasland en hooiland. We hebben nog geen enkel broedgeval van een gezenderde patrijs in een vogelakker vastgesteld. Wel één keer een niet gezenderde patrijs broedend in het graangedeelte van een vogelakker. Gezenderde patrijzen met kuikens werden vaak in mais uitgepeild, soms in grasland of hooiland en verder in allerlei andere gewassen maar nauwelijks in vogelakkers.
Zenderonderzoek in nieuwe fase
Het periodiek uitpeilen – gemiddeld 1 keer in de week – is echter een momentopname. We wilden beter zicht krijgen op het terreingebruik in de kuikenfase. Daarom is het zenderonderzoek aan de Ospelse patrijzen in een nieuwe fase beland. Om nog beter in beeld te krijgen waar ze met hun kuikens zitten is een aantal patrijshanen met een GPS zender uitgerust. Zo komen er dagelijks meer locatiedata beschikbaar dan van een met halszender uitgeruste patrijs in een heel jaar.
Vijf GPS koppels
In april zijn 5 koppels gevangen nabij ANLb beheerpercelen. De hanen kregen een speciale GPS zender met een zonnepaneeltje en de hennen een halszender die gewoon uitgepeild kon worden. Twee GPS koppels lopen nu met kuikens, 2 koppels zijn in de broedfase gepredeerd en bij 1 koppel is de haan de zender verloren. Dat laatste koppel zit nog in de broedfase of het nest is inmiddels uitgekomen bij het verschijnen van deze nieuwsbrief. Via de GPS locatiegegevens krijgen we nu een fascinerend inkijkje in het dagelijks leven van de patrijzen met hun pullen.
Vier hennen van deze 5 koppels zijn in een berm gaan broeden, en de vijfde hen heeft haar nest uitgebroed in weidevogelhooiland. De beide paren met kuikens hebben tot nu toe vrijwel constant in maispercelen gezeten. Zie filmpje. Wordt vervolgd!
Gezenderde patrijzenpaar met jongen
